Szeroka oferta benefitów pozapłacowych od lat stanowi nieodłączną część oferty rekrutacyjnej wielu przedsiębiorstw. To jednak tylko niewielki ułamek tego, co składa się na pojęcie wellbeingu. Obok benefitów, dla dobrostanu zespołu ważne jest bowiem także komfortowe biuro, jakość i sposób zarządzania relacjami międzyludzkimi wewnątrz firmy czy sama kultura organizacji. Pracodawcy są tego świadomi i, jak wynika z danych Wellable, aż 64% z nich zamierza w 2023 roku zwiększyć nakłady inwestycyjne przeznaczone na rozwój w tych obszarach1. Dlaczego zagadnienie to staje się ostatnio jeszcze ważniejsze niż dotychczas?
O programach wellbeingowych zaczęto mówić na świecie w 1979 roku, kiedy firma Johnson & Johnson wprowadziła program "Live for Life”. Jego celem było dostarczenie zatrudnionym osobom narzędzi mających na celu poprawę ich zdrowia poprzez redukcję i właściwe zarządzanie stresem czy odpowiednie odżywianie2.
W kolejnych latach dbanie o dobrostan pracowników i pracownic poprzez zapewnienie im benefitów pozapłacowych stało się normą. Z biegiem lat okazało się, że tego typu świadczenia są już niewystarczające. Lecz naprawdę ważnym powodem, dla którego kwestie wellbeingowe stały się istotnym punktem do dyskusji wewnątrz firm, stała się pandemia koronawirusa. Wiele badań pokazało, że ograniczenia w kontakcie z innymi ludźmi, problemy z opieką nad dziećmi, zmiany w stylu życia i pracy, a także sam strach przed chorobą i niepewność związana z przyszłością pogorszyły stan zdrowia psychicznego wielu osób.
W odpowiedzi na te wyzwania firmy podjęły działania mające na celu poprawę zdrowia psychicznego swoich pracowników i pracownic. Były to m.in. programy wsparcia i szkolenia dotyczące zarządzania stresem czy ułatwienia w utrzymaniu kontaktów międzyludzkich w środowisku zawodowym.
W tej sytuacji nie powinno zatem dziwić, że wśród obszarów w zakresie dobrostanu, w których pracodawcy planują zwiększyć inwestycje, znajduje się wsparcie zdrowia psychicznego osób zatrudnionych (91%), zarządzanie stresem (77%), czy mindfullness (74%)3.
A jednak wellbeing to o wiele więcej niż tylko benefity pozapłacowe i wspieranie zdrowia, w tym zdrowia psychicznego. Wellbeing Institute wymienia wśród obszarów mieszczących się w tym pojęciu następujące dziedziny: świadomość, zdrowie fizyczne i psychiczne, relacje międzyludzkie, fizyczne warunki miejsca pracy, systemy i procesy oraz kulturę organizacyjną4. Odpowiedzialni pracodawcy zdają sobie z tego sprawę, dlatego w swoich programach wspierających dobrostan zespołu uwzględniają kompleksowo każdy z nich. Trend ten nasilił się ostatnio do tego stopnia, że w połowie 2020 roku amerykański Forbes pisał o nowym stanowisku pracy: Chief Wellbeing Officer5.
Co stoi za popularnością i rosnącym znaczeniem programów wellbeingowych? Powodów może być kilka.
Sytuacja win-win
Jak podaje Instytut Gallupa, dbałość o wellbeing w przypadku millenialsów i pokolenia Z (a zatem dla osób urodzonych po 1980 roku, stanowiących dużą część populacji pracowników i pracownic) jest najważniejszym aspektem, który biorą pod uwagę, wybierając przyszłego pracodawcę6. Z danych Randstad wynika z kolei, że dla ponad połowy (54%) przedstawicieli pokolenia Z programy wellbeingowe są ważne lub bardzo ważne przy wyborze potencjalnego miejsca pracy7.
Pracodawcy, którzy chcą rozwijać zrównoważony biznes, nie mogą ignorować tak jasnych komunikatów płynących ze strony zatrudnianych przez nich osób, a także kandydatów i kandydatek. Dbałość o wellbeing zespołu już jakiś czas temu stała się zatem jedną z płaszczyzn, na których konkurują ze sobą organizacje w walce o talenty.
Jest jeszcze jeden powód, dla którego dobre doświadczenia zespołu mają dla pracodawców znaczenie: badania pokazują, że to, jak ludzie czują się w pracy, wpływa na ich wydajność, liczbę zwolnień lekarskich czy rotację, a przez to bezpośrednio przekłada się na wskaźniki biznesowe. Jak podaje Instytut Gallupa, osoby, które wprawdzie są zaangażowane w pracę, lecz mierzą się z różnego rodzaju problemami osobistymi, są niemal o połowę (48%) bardziej narażone na codzienne doświadczanie stresu, złości lub smutku. Rośnie także znacząco (66%) ich szansa na wypalenie zawodowe8. A, jak podkreślają autorzy opracowania, dobre samopoczucie i poczucie bezpieczeństwa na płaszczyźnie zawodowej stanowi podstawę wellbeingu każdej osoby.
Wellbeing w praktyce
W Polsce wdrażaniu rozwiązań wellbeingowych w firmach przyglądają się eksperci wrocławskiego Wellbeing Institute. Instytucja ta certyfikuje przedsiębiorstwa wyróżniające się na tle dbałością o dobre samopoczucie swoich zespołów. Instytut przed przyznaniem odznaczenia bada, czy firma posiada skuteczne rozwiązania wspierające dobrostan ludzi w organizacji w sześciu obszarach: świadomości, zdrowia fizycznego i psychicznego, relacji międzyludzkich, fizycznych warunków miejsca pracy, systemów i procesów oraz kultury organizacyjnej.
Niedawno odznaczenie Wellbeing Institute otrzymała firma Capgemini Polska – za, jak podaje instytucja certyfikująca – „stworzenie miejsca pracy, w którym pracownicy czują się spełnieni i zadowoleni, a organizacja osiąga swoje cele biznesowe, stawiając człowieka w centrum i opierając swoją kulturę̨ organizacyjną na idei wellbeingu”.
- Od lat koncentrujemy się na dobrostanie naszego zespołu i regularnie wprowadzamy nowe rozwiązania, które mają na celu podnoszenie go tak, by sprostać oczekiwaniom naszych pracowników i pracownic, a nawet je przewyższać. Wprowadziliśmy na przykład model pracy hybrydowej, bo – jak pokazują dane – to właśnie taka forma zatrudnienia pozwala zachować równowagę między elastycznością i poczuciem przynależności do zespołu. Olbrzymią wagę przykładamy również do naszych przestrzeni biurowych, wykorzystując do tego – jak przystało na firmę technologiczną – najnowsze rozwiązania IT. Ważna jest dla nas także włączająca kultura organizacji, w której znajduje się miejsce dla każdej osoby. Informujemy o tym regularnie, stawiając na jasną, przejrzystą i inkluzywną komunikację - mówi Katarzyna Smuda, Healthy Workplace Lead w Capgemini Polska.
Capgemini opiera swoje działania w obszarze podnoszenia doświadczeń osób pracujących w firmie i ich dobrostanu na danych. Firma sprawdza na przykład poziom wykorzystania urlopów, wychodząc z założenia, że odpoczynek jest kluczowy dla dobrego samopoczucia każdego człowieka.
Warto zaznaczyć, że już od czterech lat Capgemini prowadzi także regularne, comiesięczne, anonimowe badanie satysfakcji pracowników i pracownic „Pulse”. Jego celem jest poznanie ich doświadczeń m.in w zakresie: poczucia autonomii, relacji z zespołem, wsparcia przełożonego, możliwości rozwoju, poczucia komfortu i zadowolenia z pracy.
Co ciekawe, w analizę wyników badania włączani są bezpośredni przełożeni. Dzięki temu są oni świadomi wagi wellbeingu i rozumieją jego znaczenie zarówno dla firmy, jak i dla zespołu. Pozwala to rozwiązać problem, który czasami pojawia się w dużych organizacjach i polega na tym, że kultura organizacji i dobre wellbeingowe rozwiązania pozostają w sferze idei i pomysłów wysokiego szczebla osób zarządzających i w żaden sposób nie przekładają się na zespoły.
Wiemy już, że dbałość o wellbeing pracowników i pracownic nie jest chwilową modą, ale nowym podejściem do budowania zespołów, które mając poczucie, że firma czuwa nad ich dobrostanem mogą głębiej angażować się w codzienne obowiązki służbowe. Obopólna korzyść płynąca z prowadzenia tego typu działań pozwala wierzyć, że w przyszłości będzie można obserwować rozwój tego trendu i tworzenie nowych, interesujących rozwiązań.
1 https://www.wellable.co/labs/research/employee-wellness-industry-trends-reports/2023/dashboard#investment-trends
2 https://www.workhuman.com/blog/workplace-wellness-statistics/
3 https://www.wellable.co/labs/research/employee-wellness-industry-trends-reports/2023/dashboard#investment-trends
4 https://wellbeinginstitute.com.pl
5 https://www.forbes.com/sites/colleenreilly/2020/07/07/the-rise-of-the-chief-wellbeing-officer/
6 https://www.gallup.com/workplace/336275/things-gen-millennials-expect-workplace.aspx
7 https://www.randstadusa.com/business/business-insights/case-studies-success-stories/gen-z-deep-dive-talent-retention-focus/
8 https://www.gallup.com/workplace/215924/well-being.aspx
