Najnowszy raport Capgemini Research Institute „Harnessing the value of AI: Unlocking scalable advantage” pokazuje, że generatywna sztuczna inteligencja wychodzi z roli pomocnika i coraz śmielej wkracza do zespołów jako pełnoprawny współpracownik. Już niemal 6 na 10 organizacji przewiduje, że w ciągu roku Gen AI będzie działać jak aktywny członek zespołu lub nawet nadzorować inne systemy AI – to wyraźny skok w porównaniu z obecnymi 44%. Czy firmy są gotowe na tak bliską współpracę człowieka z technologią?
Gen AI w natarciu: pięciokrotny wzrost wdrożeń w dwa lata
Raport Capgemini Research Institute pokazuje imponującą dynamikę rozwoju Gen AI – od zaledwie 6% organizacji wdrażających tę technologię w 2023 roku do 30% obecnie. To aż pięciokrotny wzrost w zaledwie dwa lata. Dziś już 93% firm na świecie eksploruje, testuje lub implementuje rozwiązania oparte na Gen AI. Na czele tego trendu znajdują się sektory takie jak telekomunikacja, dobra konsumpcyjne oraz branże lotnicza i obronna. Sztuczna inteligencja coraz częściej staje się kluczowym elementem procesów biznesowych – od obsługi klienta, przez marketing, po zarządzanie ryzykiem i IT.
– Rozwój AI w firmach postępuje znacznie szybciej niż w przypadku innych technologii. Organizacje sprawdzają jej możliwości we wszystkich obszarach działalności, jednak szeroka implementacja nie zawsze przekłada się na oczekiwany zwrot z inwestycji. Podstawą sukcesu jest stworzenie solidnych baz wiedzy biznesowej w bezpiecznym, zgodnym z regulacjami środowisku, które zapewnia ochronę informacji i pełną poufność. Dopiero takie podejście, połączone z nowym modelem współpracy człowieka z AI, daje gwarancję realnych korzyści – komentuje Hubert Nafalski, Project Manager, Insights & Data, Capgemini Polska.
Więcej inwestycji, ale i „szoki cenowe”
Firmy chcą maksymalnie wykorzystać potencjał generatywnej sztucznej inteligencji, dlatego nakłady na jej rozwój rosną w szybkim tempie. Raport Capgemini Research Institute pokazuje, że w ostatnich 12 miesiącach aż 88% organizacji zwiększyło budżety na Gen AI średnio o 9%, a już dziś 12% całkowitych wydatków IT jest przeznaczanych właśnie na ten cel. Co ważne, 79% firm deklaruje zadowolenie z dotychczasowych rezultatów, a 61% planuje dalszy wzrost inwestycji w nadchodzącym roku.
Jednocześnie rosnące zaangażowanie w Gen AI niesie ze sobą nieprzewidziane koszty. Ponad połowa firm, które wzięły udział w badaniu Capgemini doświadczyła tzw. „szoków cenowych”, gdy rzeczywista skala wykorzystania technologii okazała się znacznie większa od prognoz. W efekcie coraz częściej firmy sięgają po bardziej ekonomiczne rozwiązania, takie jak SLM – małe modele językowe – oraz lokalne modele open-source, aby lepiej kontrolować wydatki i zwiększać efektywność kosztową.
Agenci i multiagenci: nowa era inteligentnych narzędzi
Ostatni rok przyniósł też wzrost zainteresowania agentami AI. 85% decydentów biznesowych zakłada, że rozwiązania te będą wykorzystywane w co najmniej jednym procesie biznesowym w ich organizacji w ciągu najbliższych 3-5 lat. W przypadku sektorów takich jak dobra konsumpcyjne, telekomunikacja czy B+R odsetek ten oscyluje nawet w okolicach 90%.
Agenci AI stają się coraz bardziej złożonymi rozwiązaniami, powiązanymi nie tylko między sobą, ale także z innymi systemami. Można się więc spodziewać, że kolejnym ważnym krokiem w rozwoju AI będą multiagenci. Spośród organizacji, które wdrażają agentów AI, prawie 45% testuje lub wdraża również systemy wieloagentowe, a 38% uważa, że w ciągu najbliższych 3–5 lat agenci AI przekształcą się w samouczące się narzędzia wymagające minimalnego nadzoru ze strony człowieka.
Zaufanie i bezpieczeństwo wciąż kluczowe
Raport Capgemini Research Institute podkreśla, że mimo masowych wdrożeń aż 71% firm wciąż nie ufa w pełni autonomicznym agentom AI. Głównym problemem są braki rozwiązań do zarządzania agentami AI – bez ich wyeliminowania trudno mówić o budowaniu zaufania do tej technologii. Większość organizacji ma trudności z wprowadzeniem solidnych zabezpieczeń i jasnych zasad dotyczących AI. Podejścia skrajne – dopuścić wszystkie narzędzia Gen AI lub zakazać wszystkiego – są błędne. Należy szukać złotego środka. Jak pokazują dane, odpowiednie procedury wdrożyło tylko 46% firm, a i tak rzadko są one konsekwentnie stosowane.
– Kolejnym wyzwaniem dla firm jest przygotowanie pracowników do bezpiecznej i skutecznej pracy z narzędziami AI. Co ciekawe, większość organizacji zakłada, że w najbliższych latach autonomiczne systemy będą wspierały wybrane procesy, zamiast całkowicie przejmować poszczególne stanowiska. Aż 78% firm widzi właśnie taki kierunek rozwoju w perspektywie 3–5 lat – dodaje Hubert Nafalski z Capgemini Polska.
Korzyści, które zmieniają biznes
Choć firmy wciąż mierzą się z różnymi obawami i trudnościami związanymi z wdrażaniem AI, realne korzyści są nie do przecenienia. Dane z badania Capgemini Research Institute pokazują, że 63% organizacji postrzega Gen AI jako wyraźną wartość dla biznesu, a 66% obawia się utraty przewagi konkurencyjnej, jeśli nie zdecyduje się na jej zastosowanie. Wśród najczęściej wskazywanych efektów pojawiają się: wzrost efektywności operacyjnej (o 23%), lepsza obsługa i większe zaangażowanie klientów (o 17%), niższe koszty (o 16%) oraz wyższa sprzedaż i zyski (o 11%). Dla porównania – jeszcze rok temu wszystkie te wskaźniki były jednocyfrowe.