Nowy raport Capgemini Research Institute „Gender and Leadership: navigating bias, opportunity and change” ujawnia, że choć kobiety i mężczyźni postrzegają swoje kompetencje przywódcze niemal identycznie, to utrwalone stereotypy nadal wpływają na ich kariery. Mimo rosnącej pewności siebie liderek i coraz bardziej inkluzywnego podejścia do przywództwa, techniczne umiejętności przyszłości – takie jak AI, innowacja czy analiza danych – wciąż bywają kojarzone z męskością. To zniekształca ocenę potencjału i może hamować rozwój talentów niezależnie od płci.
Równe kompetencje, różne postrzeganie
Ponad trzy czwarte liderów i liderek na świecie uważa, że kobiety są równie skuteczne w zarządzaniu jak mężczyźni. To znaczący zwrot względem wcześniejszych lat, gdy kobiety częściej zaniżały własną ocenę. Dziś 58% z nich wskazuje pewność siebie jako swój kluczowy atut – niemal tyle samo, co mężczyźni (59%). Większość ankietowanych (68%) zgadza się też, że większa obecność kobiet w kierownictwie przekłada się na lepsze wyniki biznesowe.
– Zarówno kobiety, jak i mężczyźni są równie dobrze przygotowani do pełnienia ról przywódczych. Jednak, jeśli nie zaczniemy świadomie kwestionować stereotypów, nawet najbardziej utalentowani liderzy i liderki będą napotykać bariery wynikające z błędnych założeń o „kobiecym” lub „męskim” stylu przywództwa – komentuje Grzegorz Wołodko, Head of Northern Central Europe Poland, Capgemini.
Gdy AI staje się testem równości
Raport pokazuje, że postęp technologiczny – w szczególności rozwój sztucznej inteligencji – stał się nowym polem, na którym utrwalają się schematy płciowe. Prawie połowa mężczyzn postrzega AI i automatyzację jako „męskie” kompetencje, podczas gdy kobiety uznają je za neutralne. Jednocześnie obie grupy przyznają, że ich poziom biegłości technologicznej wciąż pozostaje niski – jedynie 45% kobiet i 47% mężczyzn ocenia umiejętność wykorzystania AI jako swoją mocną stronę.
74% osób w funkcji liderskiej uważa, że znajomość technologii jest kluczowa dla awansu, ale tylko nieliczni czują się w tym obszarze pewnie. W rezultacie stereotypy wokół kompetencji technicznych mogą jeszcze bardziej pogłębić różnice w rozwoju zawodowym i utrwalić nierówności w dostępie do nowych ról.
– W świecie, w którym technologia decyduje o przewadze konkurencyjnej, przywódcy – niezależnie od płci – muszą zadbać o kształtowanie nie tylko przyszłości biznesu, ale też sposobu, w jaki współpracujemy i podejmujemy decyzje. Kluczowe jest, by nikt nie czuł, że technologia jest poza jego zasięgiem – podkreśla Magdalena Pernak, People Unit Manager & Coach in Test Engineering w Capgemini Polska.
Awans pod lupą: dlaczego kobiety wciąż stoją w kolejce dłużej niż mężczyźni
Nierówne postrzeganie kompetencji przekłada się bezpośrednio na realne bariery. Ponad 53% kobiet doświadczyło nierówności płacowej ze względu na płeć, a 40% mężczyzn deklaruje, że dzięki temu zyskali finansowo. Zdaniem co drugiej badanej osoby, kobiety i mężczyźni w ich organizacjach nie mają równych szans awansu.
Uprzedzenia związane z płcią wpływają także na doświadczenia mężczyzn. 38% z nich wskazuje brak równowagi między pracą a życiem prywatnym jako jedną z głównych przeszkód w rozwoju kariery, podczas gdy kobiety częściej zwracają uwagę na ograniczoną widoczność w organizacji, brak dostępu do elastycznych form pracy i mniejsze szanse udziału w projektach sprzyjających promocji. W efekcie normy społeczne i oczekiwania wobec ról zawodowych nadal kształtują ścieżki kariery obu płci, utrwalając nierówny dostęp do możliwości rozwoju.
– Jeśli technologia ma się stać równoważnikiem wyrównującym szanse i otwierającym dostęp do możliwości rozwoju dla wszystkich liderów i liderek to warunkiem jest tworzenie środowisk, które wzmacniają talenty zamiast je szufladkować – zaznacza Magdalena Pernak, People Unit Manager & Coach in Test Engineering w Capgemini Polska.
Jak budować przywództwo przyszłości
Raport wskazuje, że przełamanie utrwalonych wzorców wymaga działań systemowych. Kluczowe jest tworzenie środowiska, które aktywnie eliminuje nieświadome uprzedzenia, wzmacnia kompetencje techniczne liderów i liderek niezależnie od płci i zapewnia przejrzyste kryteria awansu. Równie ważne jest promowanie różnorodnych stylów zarządzania oraz tworzenie kultury pracy opartej na elastyczności i zaufaniu.
Równość jako przewaga biznesowa
Coraz więcej firm dostrzega, że zróżnicowane zespoły przywódcze przekładają się nie tylko na lepszy klimat organizacyjny, ale i wymierne wyniki. Z danych raportu wynika, że przedsiębiorstwa z większym udziałem kobiet w kierownictwie częściej notują wzrost wartości akcji i wyższe zyski. Włączenie różnych perspektyw do procesów decyzyjnych sprzyja innowacyjności, zwiększa odporność organizacji i pozwala skuteczniej odpowiadać na wyzwania zmieniającego się rynku.