Do 2040 liczba ludności na świecie wzrośnie o 1,7 mld osób, co spowoduje wzrost zużycia energii o 25%, wynika z najnowszego raportu Capgemini „The Future of Energy”. Mimo licznych deklaracji, prawdopodobnie nie uda się do tego czasu wyeliminować paliw kopalnych z mixu energetycznego. Jednak odpowiednie zmiany legislacyjne, modyfikacja zachowań konsumenckich oraz wykorzystanie nowych technologii mogą zmniejszyć ich wpływ na środowisko.
Przygotowany przez ekspertów Capgemini raport bazuje na kilku głównych założeniach. Pierwszym z nich jest wzrost liczby ludności do 2040 r. o 1,7 mld osób, przede wszystkim na obszarach miejskich. Fakt ten spowoduje, że łączne zapotrzebowanie na energię elektryczną wzrośnie o 25%. Eksperci przewidują również, że cele przyjęte w Porozumieniu paryskim z 2015 r. nie zostaną osiągnięte.
Wychodząc z tych założeń, sprawdzono ich wpływ na kilkanaście czynników decydujących o rozwoju energetyki, jak zmiany zachowań konsumentów, rozwój technologiczny czy zmiany legislacyjne.
Mniej węgla, więcej OZE
Sektor odnawialnych źródeł energii jest obecnie najprężniej rozwijającą się gałęzią przemysłu energetycznego i to się nie zmieni w perspektywie najbliższych 20-30 lat, wynika z raportu Capgemini. Mimo to porzucenie paliw kopalnych w tym okresie nie jest możliwe. W najbardziej optymistycznym scenariuszu zużycie paliw kopalnych w omawianym czasie spadnie najdalej do 20% udziału w rynku (obecnie 65%). W tym samym czasie odnawialne źródła energii powinny wzrosnąć do 38% z obecnych 6%. Z punktu widzenia zagrożeń klimatycznych, jest to dobra prognoza.
Nie można jednak zapominać, że na rozwój inwestycji w OZE duży wpływ mają działania legislacyjne. W związku z tym, skoro do węgla nie uciekniemy, to należy zrobić, jak najwięcej, żeby stworzyć rozwiązania sprzyjające budowie jeszcze większej liczby instalacji. Nie bez znaczenia są też działania konsumentów, którzy powinni jeszcze więcej uwagi poświęcać minimalizowaniu emisji szkodliwych substancji oraz w miarę możliwości zmniejszyć zużycie energii.
Technologia podstawą zmian
Dużą rolę w procesie zmian mixu energetycznego oraz ochronie środowiska będą odgrywały nowe technologie. Zwłaszcza rozwiązania z obszaru internetu rzeczy (IoT), korzystania z chmury, sztucznej inteligencji, robotyki i automatyzacji. Eksperci szacują, że zmiany technologiczne wynikające z upowszechnienia inteligentnej automatyzacji, mogą zapewnić oszczędności w wysokości między 213 a 830 mld dolarów.
Nowe technologie będą odgrywały zasadniczą rolę w rozwoju energetyki, a w szczególności sektora OZE. Pozwolą usprawnić system dystrybucji energii, lepiej prognozować zapotrzebowanie na energię, tworzyć inteligentnych sieci (smart grid), a także zwiększyć ich ochronę, np. przed cyberatakami. Wiele zmian przyniesie również ulepszenie sposobów przechowywania energii i umożliwienie jej gromadzenie. Obecne rozwiązania techniczne, a także legislacyjne nie pozwalają na masowe magazynowanie ewentualnych nadwyżek.
Wiele zależy jednak od nas samych
Kluczową rolę w zmniejszeniu naszego wpływu na środowisko naturalne w obszarze energetyki będą odgrywały mimo wszystko zachowania ludzkie, tzn. nasze podejście do wykorzystania energii i emisji szkodliwych substancji. Konsumenci powinni świadomie korzystać z dostępnych zasobów energetycznych, modyfikować swoje zachowania i zapotrzebowanie na energię oraz zwracać uwagę na jej pochodzenie. Będzie to możliwe m.in. dzięki rozwojowi technologicznemu, który pozwoli także w gospodarstwach domowych stosować urządzenia na bieżąco monitorujące zużycie energii.
To samo dotyczy biznesu, który powinien dążyć do przestawienia się na gospodarkę o obiegu zamkniętym i zastąpienia nowinek o krótkim okresie eksploatacji, energooszczędnymi alternatywami. Capgemini prognozuje, że poziom energochłonności gospodarki światowej, czyli ilości energii zużywanej na każde 1000 USD PKB, będzie wahać się w przedziale od 1%-2,9% rocznie, czyli poniżej 3-4% potrzebnych do osiągnięcia globalnych celów zrównoważonego rozwoju.
Przyszłość energetyki w Polsce
W przygotowanym raporcie Capgemini pokazuje też analizę rozwoju energetyki w 6 modelowych regionach geograficznych. Jeden z nich odpowiada sytuacji panującej w Polsce. Według ekspertów motorem zmian energetycznych będą rozwiązania legislacyjne, normy i obowiązki narzucane odgórnie przez państwo, a także zachowania konsumentów.
Zakładają też, że odnawialne źródła energii będą stanowiły maksymalnie 30% mixu energetycznego. 70% zapotrzebowania będzie realizowane za pomocą paliw kopalnych, co oznacza, że mimo pojawiającej się co jakiś czas koncepcji budowy elektrowni atomowej w naszym kraju, eksperci nie rozpatrują takiego scenariusza.
Duży wpływ na podejście do energetyki będzie miała też postawa obywateli, przede wszystkim konserwatywne podejście do ochrony środowiska, co będzie skutkowało umiarkowanym oporem wobec zmian. Trzeba też zauważyć, że przedsiębiorstwa energetyczne są liczącymi się pracodawcami. Efektem będzie wolniejsza ewolucja postaw konsumenckich w kierunku zmniejszania wykorzystania energii i świadomego z niej korzystania.
Na tempo przestawienia się na przyjazne środowisku źródła energii będzie miał też fakt, że nasz region geograficzny będzie cały czas posiadał złoża względnie tanich paliw kopalnych.
Przeczytaj cały raport The Future of Energy.
